WordPress

Maak je website met WordPress

Een website of weblog maken en onderhouden is eenvoudig met WordPress. Of je nu (live)blogt, een statische website hebt of iets verkoopt. Voor het aanmaken en veranderen van webpagina is er een gebruikersvriendelijke interface waarin je gemakkelijk zelf wijzigingen aan je website doorvoert.

Het uiterlijk van een WordPress-website bepaal je met een zogenaamd thema. Een thema kun je zien als het jasje van je website. Er zijn duizenden thema’s beschikbaar, zowel gratis als betaald.

Daarnaast kun je de functionaliteit van WordPress uitbreiden door zogenaamde plugins te installeren. Ook van plugins zijn er duizenden beschikbaar, zowel gratis als betaald. En voor wie zelf aan de slag wil is er veel documentatie beschikbaar. WordPress bestaat sinds 2003.

Meer dan 40% van alle websites is gemaakt met WordPress. Concurrenten zoals Joomla, Drupal en TYPO3 halen samen nog geen 5%. WordPress blijft een modern systeem omdat er regelmatig nieuwe versies uitkomen. Apps die je aan je website wilt koppelen komen altijd als eerste met een WordPress-plugin uit.

Met WordPress Playground kun je WordPress in je webbrowser direct even proberen – zonder dat je iets hoeft te installeren.

Als je WordPress wilt gebruiken, kies je tussen twee varianten: als dienst via WordPress.com en zelf te installeren en beheren via WordPress.org.

WordPress.com

Op WordPress.com kun je gratis een weblog draaien zonder dat je er omkijken naar hebt. Themas, plugins en zelf programmacode aanpassen behoort niet tot de mogelijkheden.

WordPress.com blog aanmaken

Op WordPress.com mag je zelf geen advertenties draaien. Het kan zijn dat ze advertenties toevoegen aan jouw website. Als je dat niet wilt dan betaal je om deze advertenties uit te schakelen. Onder de gratis versie van heeft je website altijd “wordpress.com” in de domeinnaam staan.

WordPress installeren via Installatron bij Antagonist

Via WordPress.org kun je zelf WordPress downloaden en installeren. Door zelf een installatie te draaien heb je meer mogelijkheden om het naar je hand te zetten met een thema-naar-keuze en plugins. Als je kiest voor een betaald thema en plugins dan kosten die vaak maar een paar tientjes per stuk.

Bij Antagonist kun je binnen een paar minuten met aan de slag op een eigen domeinnaam. Je kunt betalen met iDEAL. De installatie van is in een paar klikken geregeld zoals ik hieronder laat zien. Je bent, écht waar, letterlijk binnen een paar minuten online.

Via de administratieve omgeving DirectAdmin installeer je WordPress met een druk op de knop. Indien gewenst maak je eerst een subdomein (https://subdomein.hoofddomein.nl/) of subdirectory subdirectory/) aan.

Vervolgens installeer je WordPress via Web Applications > WordPress blog > install this application.

Antagonist Installatron WordPress

Bij de instellingen kies ik voor:

  • Het subdomein of de directory waar je installatie terecht moet komen
  • De Nederlandse taal voor het blog: Language > Nederlands
  • Automatisch bijwerken van updates, dit is geen bedrijfskritische website dus ik wil er geen omkijken naar hebben: Automatic Update > Create a backup and update to any new version
  • Om de inlognaam niet te gemakkelijk te maken kies ik voor een andere naam dan “admin” bij: Administrator Username
  • Maak het wachtwoord eventueel nog langer/ingewikkelder en noteer het ergens om straks in te voeren in je wachtwoordmanager.
  • Titel van de site: Website Title

Een paar seconden later heb je je website geïnstalleerd. Volg de link achter “administration” en log in met je gebruikersnaam en wachtwoord.

Via Installatron maak je eenvoudig een kopie van een WordPress-omgeving met de optie “clone”. Maak eenmalig een subdomein aan voor de kloon. Om een kloon te vervangen wis je eerst de vorige kloon.

WordPress thema uitzoeken

Voordat je een thema uitzoekt is het handig als je een beetje weet wat je met je website wilt doen. Zo kun je bepalen hoe de WordPress-basiselementen daarin passen.

Een WordPress-website bestaat uit een aantal basiselementen. De twee meest belangrijke zijn pagina’s (pages) en berichten (posts).

Pagina’s zijn de vaste pagina’s op je website. Bijvoorbeeld “over ons” en “contact”. Als je een kleine website draait dan kan het zijn dat je alleen maar pagina’s gebruikt. Je kiest dan onder Instellingen > Lezen > Startpagina een van je pagina’s als Voorpagina in.

Berichten gebruik je om nieuwe berichten te publiceren, denk aan blogartikelen of nieuwsberichten. Berichten kun je labels meegeven (tags) en een categorie toekennen (category) zodat je bezoekers soortgelijke berichten snel bij elkaar kunnen vinden. Bezoekers kunnen zich op je berichten abonneren. Als je berichten gaat gebruiken dan stel je een pagina in op het type “blog” en wijs je deze pagina aan onder Instellingen > Lezen > Berichtpagina.

De webpagina die een bezoeker bekijkt is dus een pagina of een bericht. De webpagina is opgebouwd volgens een bepaald stramien. Het thema bepaalt hoe dat stramien eruit ziet.

  • Header (kop)
    De kop van iedere webpagina met de naam en het logo van je website.
  • Menu’s
    De hoofdnavigatie van je website staat meestal bovenaan of aan de linkerkant. WordPress kan met meerdere menu’s overweg.
  • Zijbalken (Sidebars)
    Links of rechts van de daadwerkelijke inhoud kun je een zijbalk plaatsen. Daarop kun je bijvoorbeeld widgets kwijt.
  • Voettekst (Footer)
    Onderaan iedere webpagina kun je bijvoorbeeld copyright-informatie of links kwijt.
  • Widgets
    Kleine extra elementen die je meestal in de zijbalk plaatst. Al kan een thema meer plekken bieden voor widgets, zogenaamde “widgetized areas”. Er zijn veel plugins die hun bijdrage in de vorm van een widget leveren. Denk aan een Twitter-profiel. Of tags/categorieën.

Als je een idee hebt van de opbouw van de webpagina’s die je wilt zien dan kun je op zoek naar een thema. Je kunt thema’s altijd even aan de tand voelen op de website van de maker. Kijk zeker even hoe het thema op een mobiel apparaat werkt. Is het responsive? Dat wil zeggen: als je het scherm van je webbrowser kleiner maakt, past de webpagina zich dan aan het kleinere scherm aan?

Kijk vooral naar de opbouw – het stramien – van de pagina. Kleine wijzigingen zoals een andere afbeelding in de header, een ander lettertype of een andere kleur zijn eenvoudig aan te brengen.

Vervolgens kan het zijn dat je je website meertalig wilt maken. Kijk in dat geval of het thema WPML ondersteunt – dat is een (betaalde) vertaalplugin.

Als je rechtstreeks wilt verkopen via je website, kijk dan of er ondersteuning is voor WooCommerce.

Ga ook na hoe het met de ondersteuning van het thema zit. Zijn er regelmatig updates van het thema uitgebracht? Bijvoorbeeld als WordPress, WooCommerce of WPML een belangrijke wijziging heeft doorgevoerd? Kun je een beeld krijgen van de manier waarop de ontwikkelaar reageert op vragen en foutmeldingen?

In de WordPress Theme Directory zijn duizenden thema’s te vinden, zowel gratis als betaald. Zelf vertrouw ik liever op een betaald thema zoals Canvas van WooCommerce. Betalen geeft een betere garantie op doorontwikkelen en het leveren van goede ondersteuning. Een andere betrouwbare bron van thema’s is ThemeForest.

WordPress-plugins

Er zijn een aantal plugins die ik bijna altijd wel installeer, te weten:

  • JetPack, bijvoorbeeld voor gemakkelijker inloggen, compacte bezoekersstatistieken, een eenvoudig contactformulier, instelbare zichtbaarheid van widgets
  • Yoast SEO, voor betere vindbaarheid met een sitemap, noindex en title/description per pagina/bericht
  • Google Analytics by MonsterInsights, gemakkelijker toevoegen en instellen van Google Analytics
  • Comet Cache Pro, cacht webpagina’s voor volgende bezoekers van die pagina (webhoster Antagonist biedt Redis voor caching aan)
  • User Switching, om WordPress te zien vanuit een andere gebruiker
  • Broken Link Checker, controleren of de links op je website nog goed werken
  • Query Monitor, voor het onderzoeken van de technische opbouw van een door WordPress gegenereerde pagina

Als je live wilt bloggen (direct op de voorpagina publiceren naar je bezoekers zonder dat die de pagina hoeven te verversen), kijk dan eens naar Liveblog.

Ook bij plugins is het verstandig even te kijken hoe de documentatie is en wat andere WordPress gebruikers ervan vinden (actieve installaties en beoordelingen). Daarnaast is het belangrijk dat er actief onderhoud en ondersteuning voor de plugin is. Bij iedere plugin zie je wanneer deze voor het laatst is bijgewerkt en op welke versie van WordPress de ontwikkelaar deze heeft getest. Het kan goed zijn dat een plugin die jaren niet is bijgewerkt nog prima werkt. Het was alleen fijn geweest als de ontwikkelaar dat nog even had bevestigd door het versienummer op te hogen. Je kunt ook even doorklikken op de ontwikkelaar van de plugin om te zien wat deze nog meer voor de WordPress-community heeft gedaan.

Iedere plugin heeft een tabje “Changelog” waarin een ontwikkelaar kan vertellen wat er in een nieuwe versie is veranderd. Het tabje “Statistieken” geeft aan hoe populair de plugin onder WordPress-gebruikers is. Bij “Beoordelingen” geven gebruikers feedback over de plugin en onder “Support” zie je welke vragen/problemen er spelen of speelden en hoe de ontwikkelaar hierop reageert.

WordPress op HTTPS

Websites die alleen via http bereikbaar zijn raken uit de gratie. Je eindigt hoger in Google als je de communicatie tussen jouw website en de webbrowser van je bezoeker versleutelt.

De communicatie verloopt op internet via diverse computers en het gaat niemand iets aan wat een bezoeker op jouw website doet. Daarnaast verwerk je al snel uniek te herleiden gegevens zoals een e-mailadres waardoor je te maken kunt krijgen met wetgeving waar de Autoriteit Persoonsgegevens een oogje op houdt.

Bij Antagonist voeg je eenvoudig een SSL-certificaat toe. Je hebt de keuze uit:

  • Domein SSL (DV – Domain Verification): volledig geautomatiseerd en binnen 10 minuten beschikbaar. Voor een eenvoudige particuliere website.
  • Organisatie SSL (OV – Organisation Verification): alleen voor organisaties en binnen twee werkdagen beschikbaar. Antagonist moet hiervoor bedrijfsgegevens controleren. De beste keuze voor zzp’ers, stichtingen en kleine tot middelgrote bedrijven.
  • Uitgebreide SSL (EV – Extended Validation): alleen voor organisaties en binnen vijf werkdagen beschikbaar. Antagonist moet hiervoor bedrijfsgegevens controleren bij de Kamer van Koophandel. Een uitgebreid certificaat is de beste keuze voor online diensten, webshops en grote bedrijven.

Je kunt echter nog veel goedkoper uit.

Bestel je certificaat bij SSLCertificaten.nl en gebruik de code 1manier16 voor 10% korting.

De certificaten van SSLCertificaten.nl komen net als die van Antagonist van leverancier Comodo. Je moet alleen de certificaten zelf installeren via DirectAdmin.

In mijn artikel over HTTPS ga ik dieper in over het nut van certificaten, hoe je ze installeert en hoe je WordPress er klaar voor stoomt.

Backup inregelen

Zorg altijd voor een eigen backup van je website. Er kan altijd is mis gaan bij je webhoster waardoor je de back-ups daar kwijt bent.

Naast de backups die Antagonist zelf maakt download ik wekelijks al mijn blogs naar mijn computer waar ze worden meegenomen in de online backup van al mijn bestanden naar KPN Back-up Online.

WordPress automatisch updaten (bijwerken)

Je kunt het bijwerken van WordPress, thema’s, plugins en vertalingen grotendeels automatiseren.

Belangrijk om te weten is dat WordPress afwijkt van gangbare versienummers. Versie 5.0 is de versie die na 4.9 kwam. Gangbaar is dat een wijziging in het eerste cijfer van een versie een hele grote wijziging is (major release). Oftewel: doorgaans kun je zonder problemen updaten.

Naast de “major” updates zijn er “minor” updates. Bijvoorbeeld versie 4.9.1. Die updates voegen doorgaans geen nieuwe functionaliteiten door maar zijn er om fouten (bugs) en performanceproblemen te verhelpen. En voor beveiligingsissues. Installeer deze updates altijd zo snel mogelijk.

Je kunt de update-instellingen zoals gedocumenteerd doorvoeren in het bestand wp-config.php of in functions.php van een child-theme. Daarnaast zijn er diverse plugins om de update-instellingen te beheren, zoals “WP Automatic Updates”. Installatron lijkt de instellingen helaas niet betrouwbaar door te voeren.

Kies ervoor het bijwerken zoveel mogelijk te automatiseren, dan heb je alleen omkijken naar thema’s en plugins die omwille van betaling een eigen updatesysteem hebben gebouwd.

Werkt het automatisch bijwerken niet goed? Controleer dan eerst of al je instellingen goed staan met de plugin Background Update Tester.

Heb je WordPress geïnstalleerd via Installatron (bijvoorbeeld bij Antagonist)? Dan bestaat de kans dat je daar het automatisch bijwerken van WordPress hebt uitgeschakeld. In wp-config.php staat dan het volgende:

/**
 * Turn off automatic updates since these are managed upstream.
 */
define('AUTOMATIC_UPDATER_DISABLED', true);

Met deze instelling is het onmogelijk om WordPress automatisch bij te werken. Schakel deze instelling dus om naar “false”. Bij voorkeur via Installatron, dat verkleint de kans dat Installatron de instelling weer andersom zet.

Als WordPress merkt dat je een versiebeheersysteem gebruikt (VCS, zoals Git of SVN) dan werkt het ook niet automatisch bij, zie de instelling automatic_updates_is_vcs_checkout.

WordPress controleert tweemaal daags of er nieuwe versies zijn van WordPress (wp_version_check), thema’s (wp_update_themes) of plugins (wp_update_plugins). Met de WordPress-plugin Crontrol krijg je inzage in deze achtergrondprocessen en kun je ze direct uitvoeren.

Een ander blog migreren naar WordPress

Heb je ergens anders al een website of blog draaien? Als het een kleine site is dan is het overzetten niet zoveel werk. Zeker als je een goed beeld hebt van het toekomstige uiterlijk van je WordPress-website.

Misschien kun je wel een en ander converteren. De plugin WordPress-importer kan overweg met Blogger, LiveJournal, Movable Type/TypePad en Tumblr. Daarnaast ondersteunt de importer RSS en het eigen WordPress-formaat.

Zo kun je bijvoorbeeld WordPress.com exporteren en importeren in je eigen WordPress.org-blog. Op WordPress.com kies je via Tools > Export > Export voor “All content” om je blog te exporteren en bewaar het bestand op je computer op een plek waar je het kunt vinden.

In het dashboard van je eigen installatie kies je voor Extra > Importeren > WordPress. Je moet deze functionaliteit eerst installeren. Let op: je hebt nu een andere inlognaam en wachtwoord nodig. Namelijk die van Antagonist om op de server te komen. Laat bij Hostnaam gewoon localhost staan. Klik na de installatie op “Plugin activeren & import uitvoeren”.

Import WordPress

Let even op de bestandsgrootte van het XML-exportbestand. De limiet is 32MB. Een groter bestand moet je eerst opsplitsen, bijvoorbeeld met Windows-tool WordPress WXR File Splitter. Klik vervolgens op “Bestand uploaden en importeren”.

WordPress koppelt tijdens het importeren alle posts aan een gebruiker. Je kunt bij het importeren een nieuwe gebruiker aanmaken. Vergeet niet een vinkje te zetten voor “Download and import file attachments” zodat je je bestanden straks allemaal van WordPress.com kunt verwijderen.

Geef een reactie

Je reactie verschijnt pas na goedkeuring. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.