Op jachtseizoen naar de zakkenrollers van een smartphone

Drie gemiste oproepen van een onbekend nummer had mijn vriendin. Terwijl onze dochter met het openbaar vervoer onderweg was van Hilversum naar haar training in Groningen. Apple’s “Zoek mijn” gaf geen actuele locatie van onze dochter weer, maar bleef “hangen” in Zwolle. Daarom vermoedden wij dat er iets aan de hand was en belden het onbekende nummer terug. Er werd niet opgenomen, waarop we een sms-bericht hebben gestuurd. Daarop kregen we al snel een reactie: “Uw dochter heeft met mijn mobiel gebeld, haar telefoon is namelijk gestolen.”

Zodra we bevestiging hadden dat de iPhone was gestolen hebben we direct:

• Een Gmail-adres aangemaakt voor eventueel contact met de “vinder”. Als je hier je eigen telefoonnummer of e-mailadres achterlaat, heb je kans dat je afpersingsberichten blijft ontvangen.
• Via “Zoek mijn” de optie “Geef op als verloren” geactiveerd. Daarna een bericht voor de “vinder” achtergelaten met het Gmail-adres erin.
• De bankpas geblokkeerd, omdat we niet wisten welke pasjes in het hoesje bij de iPhone zaten.
• Mensen op de hoogte gesteld met wie de dieven contact op zouden kunnen nemen voor phishing. Apple kent een optie “Medische ID” waarin je gegevens beschikbaar kunt stellen. Die gegevens, waaronder contactpersonen, zijn dan toegankelijk als je iPhone is vergrendeld.

Wat we níet hebben gedaan is:

• Direct de OV-chipkaart blokkeren, omdat we geen account of kaartnummer hadden.
• Simkaart blokkeren bij de telecomprovider, in de hoop dat de iPhone een betere locatie kan doorgeven in verbinding met internet via het mobiele netwerk van de telecomprovider.
• Betaalpassen verwijderen van het apparaat via de website van Apple onder het kopje Wallet en Apple Pay. De app “Zoek mijn” met de functie “Geef op als verloren” onder het kopje “iPhone beveiligd” belooft immers: “Uit veiligheidsoverwegingen worden betaalkaarten en andere voorzieningen buiten werking gesteld.”

Vervolgens zijn we met de auto naar Groningen gereden. We wilden onze dochter niet alleen met het openbaar vervoer terug laten reizen.

Achteraf hoorden we dat onze dochter aan de raamzijde van een tweezitsbankje in de trein was gaan zitten. Zij had zich ingebouwd door het uitkaptafeltje naast haar naar beneden te doen. Met haar tas tegen de raamzijde aan is zij even gaan slapen. Haar iPhone zat in de met knopen gesloten rechterjaszak. Bij het wakker worden had zij snel door dat haar iPhone weg was. Ze heeft direct aan andere passagiers gevraagd of die iets hadden gezien. Die wezen naar een man die zij vervolgens heeft aangewezen bij de conductrice. De man zat zonder geldig vervoersbewijs in de eerste klas. In combinatie met agressief gedrag is hij in Groningen geïdentificeerd en – vergeefs – gefouilleerd. Medepassagiers wezen op een drietal en meerdere diefstallen. Hoewel de deuren van de trein in Groningen gesloten zijn bleven, is de focus op deze ene man gebleven. De Politie Groningen heeft onze dochter naar de atletiekbaan gebracht. Zo heeft ze toch haar bestemming bereikt, want zonder OV-chipkaart geen OV-fiets.

Boevenspotter Jaime van Gastel heeft een neusje voor zakkenrollers. Hij trekt er regelmatig op uit om er een aantal bij de politie aan te dragen. Kijk maar eens hoe zakkenrollers te werk gaan.

Van Groningen naar Drachten

Voordat we onze dochter in Groningen bereikten werden we verrast door een telefoontje van de Politie Drachten. Zij waren gebeld door onze dochter en waren in het Azielzoekerscentrum in Drachten waar de geïdentificeerde man verbleef. Zij vroegen ons een geluid af te spelen op de iPhone, zodat zij deze konden lokaliseren. Helaas leek dat de optie “Speel geluid af” in “Zoek mijn” niet te werken.

Ondertussen hadden wij onze dochter bereikt en gehoord dat haar bankpas niet is gestolen. Er was wat contant geld gestolen, een rijbewijs en begeleiderspas en een OV-chipkaart. De bankpas hebben we direct gedeblokkeerd.

De Politie Drachten belde netjes terug dat de zoektocht niets had opgeleverd. Apple’s “Zoek mijn” geeft een breder gebied aan waar de iPhone kan liggen.

De Politie mag alleen de kamer (woonruimte) van de geïdentificeerde man doorzoeken van de Officier van Justitie. We hebben daarop voorgesteld om met een van onze iPhones in de buurt nog eens te zoeken. Misschien werkt de functie “Ultra Wideband” (UWB, beschikbaar vanaf iPhone 11 met U1-chip, helaas niet in een iPhone SE)? Daarmee kun je tot op centimeters nauwkeurig zoeken.

De Politie Drachten was bereid deze voor hen onbekende functionaliteit te proberen. Dus zijn we van Groningen naar Drachten gereden. Daar hebben we samen met de politie vergeefs gezocht in blijkbaar notoire verstopplekken zoals opengesneden kussens en matrassen, isolatiemateriaal van ingeslagen muren en afzuigkappen. Deze mensen zijn vast extreem goed in het verstoppen van paaseieren! Uit een opengebroken kast zijn wel grote hoeveelheden contant geld en merkkleding in beslag genomen. We hoorden dat de betrokken azielzoekers deel uitmaken van een kleine minderheid (<1%) “veiligelanders” en wegens agressief gedrag worden overgeplaatst. Veilige landen zijn landen waar volgens de Rijksoverheid over het algemeen geen sprake is van vervolging vanwege bijvoorbeeld ras of geloof, foltering of onmenselijke behandeling.

De Politie Drachten vroeg snel aangifte te doen maar het eigen bureau bleek in verbouwing en de alternatieve locatie gesloten. Terug in Hilversum bleek een aangifte alleen mogelijk op afspraak.

‘s Avonds hebben we de de OV-kaart telefonisch geblokkeerd via 0900-0980. Voor €11 krijg je binnen drie dagen een nieuwe opgestuurd. Later bleek dat de dief de reis van Groningen via “Transferium Oost” naar Drachten met “Bus, tram, metro” op onze kosten heeft gemaakt. Dat kan volgens de “Algemene voorwaarden OV-chipkaart” tot 0:00u van de dag waarop je de kaart blokkeert.

Nadat wij uw melding van verlies of diefstal hebben ontvangen, dragen wij vanaf de eerstvolgende dag (met ingang van 0:00 uur) het risico van verlies van het saldo op uw persoonlijke OV-chipkaart, behalve als er sprake is van opzet of grove schuld van uw kant. Tot dit tijdstip draagt u zelf het risico van verlies van saldo.

Algemene voorwaarden OV-chipkaart

De simkaart hebben we via de website van de telecomprovider geblokkeerd (kan ook telefonisch). De sim is beveiligd met een pincode waar de iPhone om vraagt nadat deze is uitgeschakeld. Dus dat levert toch geen internetverbinding op. Later hoorden we van de Politie Brussel (!) dat zakkenrollers een simkaart-verwijdertool op zak hebben en de simkaart zo snel mogelijk verwijderen.

Door DigiD op een andere telefoon in te loggen met identificatie van een paspoort, kon onze dochter haar rijbewijs blokkeren en een nieuwe begeleiderspas aanvragen. Daarna kun je gelukkig wel direct het rijbewijs aanvragen want daarvoor moet je tweemaal naar het gemeentehuis.

Vraagt u als 17-jarige het rijbewijs aan? Dan moet u eerst de begeleiderspas aanvragen. Anders kunt u geen rijbewijs aanvragen. U hoeft de begeleiderspas nog niet in bezit te hebben. De gemeente kan zien of de aanvraag is geregistreerd.

Hoe vraag ik mijn eerste rijbewijs aan? (Rijksoverheid)

De politie vroeg bij het opnemen van de aangifte naar het IMEI-nummer van de iPhone. IMEI staat voor International Mobile Equipment Identity. IMEI is al sinds de jaren 80 een reeks van 15 nummers die iedere telefoon uniek identificeert. Als de iPhone ergens opduikt, kan de politie via de aangifte de rechtmatige eigenaar terugvinden.

Er zijn verschillende manieren om het IMEI-nummer te achterhalen:

1. Op de doos van de iPhone
2. Via Apple ID onder het kopje Apparaten
3. Als je de iPhone nog hebt, door *#06# te bellen of te kijken via Instellingen > Algemeen > Info onder het kopje “Fysieke simkaart”

Er zijn diverse websites voor het opzoeken van details aan de hand van je IMEI-nummer, waaronder merk en type. We hebben het IMEI-nummer van de gestolen iPhone toegevoegd aan de Free international IMEI blacklist checker, een generieke dienst die kopers van tweedehands smartphones adviseert te controleren of een iMEI-nummer als gesloten te boek staat. De site geeft naast merk en type het serienummer en de status van “Find My iPhone” weer. Een soortgelijk initiatief is Stop Heling van Politie Nederland. Stop Heling lijkt met een flinke vertraging gekoppeld aan een aangifte. Zoeken op het IMEI-nummer leverde pas dagen na de aangifte een resultaat op en zoeken op serienummer heeft nooit gewerkt.

Nu heb ik zelf regelmatig een iPhone via Marktplaats gekocht en nog nooit vooraf het IMEI-nummer gecontroleerd. Websites waar je een IMEI-nummer als verloren of gestolen kunt rapporteren, blijken bij nadere tests van mij niet in staat om een eerlijke vinder of de politie met je in contact te brengen. Daarnaast blijkt de politie niet op de hoogte van een wereldwijde IMEI-database. Ik zou van dergelijke website dan ook niet zoveel verwachten.

Films zoals Enemy of the State (1998) doen geloven dat telefoons eenvoudig nauwkeurig te lokaliseren zijn. In de praktijk is mobile phone tracking (ook met “Stealth SMS“) slechts nauwkeurig tot 50 meter – en dan nog eens alleen gebieden waar veel antennes zijn. Met GPS erbij kom je wel tot zo’n 10 meter nauwkeurig. Helaas is voor al deze opties een verbinding met het mobiele netwerk nodig.

Hoewel het IMEI-nummer oorspronkleijk is bedoeld om diefstal van telefoons internationaal minder lucratief te maken, wordt het blokkeren (blacklisten) in de praktijk niet gebruikt. De telefoon zou nog bruikbaar zijn via WiFi én alle landen zouden mee moeten werken.

Via Marktplaats hebben we een vervangende iPhone gekocht en in een winkel van de telecomprovider een nieuwe sim opgehaald. Omdat onze iPhones automatisch regelmatig reservekopies maken, was de nieuwe iPhone snel gebruiksklaar. Na de aangifte van de politie in onze woonplaats hebben we de verzekering geattendeerd. Vanwege het meeverzekeren van “Buitenhuisrisico” op de inboedelverzekering (zo’n €4 per maand) kregen we het aankoopbedrag van de iPhone minus €75 terug. De overige kosten zoals hoesje (€45), rijbewijs (€50), nieuwe recente pasfoto’s (€20), begeleiderspas (€30), OV-chipkaart (€11), simkaart (€20), contant geld, parkeer- en reiskosten zijn niet verzekerd. Dus als je de extra kosten en het gedoe buiten beschouwing laat, heeft mijn dochter voor €75 een iPhone die twee generaties nieuwer is.

Slachtoffers zonder reservekopie, verzekering, grip op administratie en wachtwoorden komen er bekaaid vanaf. Via Google en Facebook vonden we nieuwberichten en oproepen van lotgenoten die hetzelfde hebben meegemaakt.

Jachtseizoen vanaf Heerenveen

Met de gestolen iPhone nog steeds gekoppeld aan ons Apple-account bleef onze dochter nieuwsgierig of deze weer “online” zou komen. Drie dagen na de diefstal was dat het geval. Volgens “Zoek mijn” was de iPhone in Heerenveen. We hebben de politie doorgegeven dat het om een treinreis blijkt te gaan. Daarop schakelde de politie snel door met de Politie Zwolle – de volgende treinstop.

De Politie Zwolle belde terug dat het signalement helaas onvoldoende duidelijk was waardoor zij niet verder konden handelen. In de spits konden ze de trein natuurlijk niet dichthouden en stilzetten. De volgende bestemming was Amersfoort en daar zouden wij zelf nét te laat aankomen. De volgende bestemming zou echter wel eens Hilversum kunnen zijn – daar waren de zakkenrollers drie dagen geleden ook opgestapt.

De Politie Hilversum bleek niet bereid om naar het station te komen en er was geen NS-personeel ter plaatse. We mochten wel zelf tot aanhouding overgaan. We zijn naar het station gereden en onderling afgesproken alleen te volgen. Als onze dochter de zakkenrollers zou herkennen, zouden we dan alsnog politie inschakelen.

Uit de trein stapten twee mannen met gelijksoortig uiterlijk die zich verdacht gedroegen en zonder OV-kaart achter mensen aan door de poortjes liepen. We zijn deze twee mannen gaan volgen. Toen zij een bus naar Blaricum instapten, is mijn vriendin teruggegaan naar de auto. Mijn dochter en ik hebben de bus genomen. Mijn dochter had nog geen vervangende OV-chipkaart en haar schijnbeweging tot inchecken werd opgemerkt door een “mentor” die haar vroeg even in te checken. We hebben verhaal gedaan bij de mentor. De mentor besloot in overleg met de buschauffeur de politie bij de eerstvolgende stop te betrekken en de deuren daar gesloten te houden. Enkele minuten later kregen we een nieuwe locatie door… Station Utrecht Centraal. We hebben de mentor direct ingelicht en beloofd zelf Politie Blaricum bij te praten.

Omdat we vanuit Utrecht iedere paar minuten een nieuwe locatie doorkregen, zijn we alsnog met z’n allen naar Utrecht gegaan. Helaas was de locatie van een iPhone weer te grof. De straal (radius) die “Zoek mijn” weergeeft is zo’n 50 meter wat 7.850 vierkante meter is (oppervlakte van een cirkel, π•r²). Daarnaast is er sprake van gebouwen met meerdere verdiepingen. Tenslotte is voor een woning een huiszoekingsbevel nodig – in Drachten hoorden we dat een kamer van een azielzoeker volgens de wet gelijk staat aan een woning.

Politie Utrecht wilde daarvoor niet naar de door ons doorgegeven locatie komen. De buurt voelde te onveilig om de straat op te gaan en bijvoorbeeld een kijkje te nemen bij een koffer achterop een geparkeerde scooter. Er stond al een tijdje een auto verderop geparkeerd aan de andere kant van de eenrichtingsverkeersstraat. De auto kwam – terwijl wij met de politie in gesprek waren – met alarmlichten aan naast ons staan en de vier inzittenden keken onze kant op. Gelukkig kwam op dat moment een scanauto van handhaving langs en moest de auto doorrijden. We zijn weer naar huis gegaan en kregen een paar dagen later van “Belastingsamenwerking gemeente & hoogheemraadschap Utrecht” de parkeerboete van €83,20 als aandenken. Beroep tegen deze “objectieve belasting” bleek zinloos: “Dit betekent dat er geen rekening kan worden gehouden met persoonlijke omstandigheden tenzij er sprake is van overmacht waardoor het voldoen van de parkeerbelasting onmogelijk was”.

Thuis vond mijn dochter een adres voor azielzoekersopvang met begeleiding “terugkeer naar het land van herkomst” binnen het zoekbereik van “Zoek mijn”. Het zou goed kunnen dat de uit Drachten weggestuurde azielzoeker hier terecht is gekomen. We hebben Politie Utrecht getipt bij de collega’s in Drachten te informeren. Misschien is de geïdentificeerde persoon naar het door ons doorgegeven adres in Utrecht overgeplaatst? Dan zou wellicht reden tot huiszoeking geven. Helaas hebben we daar niets meer over gehoord.

Jachtseizoen in Utrecht

De volgende dag zagen we dat de iPhone volgens “Zoek mijn” urenlang in park “Oog in Al” in Utrecht was. We zijn daar ‘s middags naartoe gegaan en hebben in overleg met de Politie Utrecht samen gezocht.

De agenten gaven aan de locatie te kennen als plek waar zakkenrolllers spullen “koud zetten” om te zien of er politie op afkomt voor het geval er een tracker in zit. Het middelpunt van de locatie was een onbereikbaar tuinhuisje.

We hebben het tuinhuisje samen met de politie vanuit het park geprobeerd te bereiken. Helaas zit er een goed hek tussen. De andere toegang van het tuinhuisje was onbereikbaar door een kanaal. Hoewel het kanaal bevroren was, was het ijs onvoldoende sterk om op te gaan staan. Het tuinhuisje is ingesloten tussen twee woningen. De bewoners van de eerste woning waren niet thuis. Hoewel de politie meeging tot in de achtertuin, was het tuinhuisje niet toegankelijk wegens een hek. Bij de tweede woning was de situatie hetzelfde. De politie heeft contact gezocht met de eigenaar van de woning. Die eigenaar zou een paar uur later thuis zijn en voor ons het hek openen. Politie Utrecht is toen weggegaan en zou rond 18:00 weer terugkomen.

In afwachting van de huiseigenaar zijn we in de buurt gebleven. Mijn dochter zag op een gegeven moment twee tot vijf mannen die af-en-aan fietsten, dingen omhoog hielden uit een rugzak om uit te sorteren en onderling uit te wisselen. Ik heb dit even aangekeken en een stukje op video gezet. Omdat de situatie zo bleef heeft mijn dochter 0900-8844 gebeld waarna zij werd gevraagd direct 112 te bellen. Daarop kwamen er binnen 10-15 minuten twee politieauto’s die de mannen insloten. De mannen werden op hun gemak gefouilleerd en hun tassen doorzocht. Dat leverde één smartphone op, niet onze iPhone. De politie heeft met een zaklamp vergeefs in de bosjes en een prullenbak gezocht. Bij de mannen was geen enkele emotie te zien: geen frustratie, minachtig of overwinningsgevoel. Al lazen we later dat de politie onderbroeken over het hoofd ziet met fouilleren.

De politie adviseerde ons om het los te laten. Zeker als de verzekering de diefstal dekt. Zij kunnen helaas niets doen omdat de locatie onvoldoende nauwkeurig is. Het ging ons inmiddels natuurlijk al lang niet meer om deze specifieke iPhone. We zijn benieuwd naar de gang van zaken. We vermoeden een professioneel georganiseerd netwerk van zakkenrollers en mensen die smartphones bij experts weten te krijgen voor ontgrendeling.

Thuis hebben we nog eens nagedacht over mogelijkheden om een park snel te kunnen doorzoeken. Zoals een infraroodscanner die warme plekken zichtbaar maakt (onze iPhone is inmiddels vast “koud” maar er ligt vast meer), BlueTooth-signalen of een metaaldetector.

Het lijkt erop dat je een metaaldetector kunt huren voor €20 per dag. Je scant 30-50 vierkante centimeter per keer, 30 cm diep. Met 100×100 meter heb je het dan over 40.000 “scanbewegingen”… Hoewel het ongeveer de helft zal zijn omdat je alleen in bosjes zoekt, is het nog steeds een aardige klus. Zo kwam ik erop dat mensen met een metaaldetector vast af-en-toe samen iets ondernemen. Er blijken inderdaad verenigingen te zijn die samen zoekdagen organiseren en graag mensen willen helpen. Ik heb de Voorzitter van de DDA (Nederlandse vereniging voor metaaldetectie) gesuggereerd in overleg met de Politie “hotspots” voor zoekdagen te gebruiken. Helaas kreeg ik alleen een verwijzing om onze specifieke iPhone te helpen zoeken. We hoorden later dat omwonenden liever geen zoekers met metaaldetectoren in het park hebben – met een schop halen die het hele park overhoop.

Een paar dagen later had onze dochter een training in Utrecht. We zijn toen nog eens een kijkje gaan nemen in Park Oog in Al en hebben met omwonenden gesproken. Zo is uiteindelijk (vergeefs) het tuinhuisje doorzocht. We hoorden dat groepen mannen zich op de door ons geschetste manier bij diverse bosjes in het park ophouden. Op basis van BlueTooth-signalen op meters afstand lijkt het alsof er wel apparatuur te vinden is. Wij hebben geen enkele smartphone gevonden. Misschien helpt het als je weet naar welk “patroon” je zoekt, zoals je snel een boom met vogelnestje kunt herkennen.

Na zoeken in de bosjes, bomen en achter schuttingen vonden we uiteindelijk alleen:

• Lege laptoptas
• Kaartje met het serienummer voor de software CorelDRAW Graphics Suite 2020
• USB-dongle, te gebruiken als “sleutel” voor dure software op een computer
• USB-stick met de software “CorelDRAW Graphics Suite 2020” en “Wilcom Embroidery Studio e4.5.2″

“Wilcom Embroidery Studio” lijkt zo’n €3.000 waard dus we hebben het een en ander gedocumenteerd ingeleverd bij de politie.

Phishing vanuit België

Iets meer dan een week later konden we opnieuw een locatie in “Zoek mijn” zien. De iPhone was in de buurt van Brussel. Al snel kregen we sms-berichten van “Apple” en “AppleNL”: “Uw kwijtgeraakte iOS-apparaat is gevonden en verbonden met internet.”. En “Je verloren іРhonе 11 Pro is gevonden en verbonden met internet. locatie controleren op:”. De berichten waren voorzien van een link.

De berichten kwamen natuurlijk niet van Apple, de afzender van een sms-bericht is eenvoudig te falsificeren (spoofen). Ik verwachtte dat de (phishing)linkjes zouden leiden naar een webpagina die om de inloggegevens van mijn dochter zou vragen. Ik heb de linkjes niet rechtstreeks geopend maar via de Browser Sandbox van Browserling. De webpagina werkte nooit, ik kreeg altijd een foutmelding.

De iPhone versprong af-en-toe van locatie en maakte een paar dagen later daadwerkelijk verbinding met internet. We kregen een pushnotificatie van Apple “Zoek mijn” dat de iPhone is “gesignaleerd”. We kregen e-mailberichten dat geluiden zijn afspeeld. En “Zoek mijn” bevestigde dat de iPhone in “Verloren modus” is gegaan. Omdat het om een adres in het buitenland gaat, hadden we alleen de intentie om de aangifte in Nederland uit te breiden met deze extra adressen.

De volgende dag kregen we opnieuw een locatie door. Google Maps gaf aan dat daar een politiebureau zat. Telefonisch contact met het bureau verliep moeizaam wegens het niveau van de Engelse taal. De politie vroeg ons langs te komen. Dat is nogal een stukje rijden voor mogelijk een telefoon terug. De Politie Groningen (oorsprong) verwees ons door naar “politie bij de grens”. Politie Breda heeft contact gezocht met de Belgische collega’s waarna we te horen kregen dat onze telefoon is gevonden. We krijgen een rechtstreeks nummer van de recherche in Brussel.

De politie heeft (zoals vaker is gebeurd) een paar honderd gestolen goederen waaronder veel iPhones in beslag genomen. Daarop hebben ze een paar dagen de tijd nodig om de goederen te identificeren en te koppelen aan de rechtmatige eigenaar. Dat doen zij op dezelfde manier waarop criminelen proberen te achterhalen naar wie zij phishing-links kunnen sturen. Door te zoeken op Google en Facebook. Een paar dagen later kregen we officieel bericht dat de iPhone erbij zat. We zijn de iPhone gaan ophalen en hij was op lichte krasjes na in goede staat en… niet gewist.

De simkaart was verwijderd, er zat geen hoesje omheen en de pasjes zaten er niet bij. Via de post hadden we van de RDW inmiddels de gevonden begeleiderspas teruggekregen. De recherche vertelde dat het achterhalen van de eigenaar van de telefoons veel werk is, onder andere omdat er geen internationale databank met IMEI-nummers is.

Dat de iPhone niet is gewist is bijzonder, omdat deze toch verbinding heeft gemaakt met internet. Om verbinding te maken met internet, moet je de iPhone inschakelen en erop inloggen met een toegangscode. Pas dan is WiFI beschikbaar.

Mijn dochter heeft geprobeerd om de aangifte uit te breiden en kennis te delen over de (on)mogelijkheden van Apple’s “Vind mijn”. De politie in onze woonplaats gaf aan niet bij dossiers van andere eenheden te kunnen. Ze hebben een bericht achtergelaten voor collega’s van de andere eenheid die indien nodig contact opnemen. Dat details dan weer wegzakken in het geheugen werd afgedaan als “helaas het kan niet anders”. Ik heb nog wel meegegeven dat IMEI-nummers al bestaan sinds telefoons simkaarten hebben en dat ik inmiddels wel internationale samenwerking daarop had verwacht. En wat de Nederlandse Politie betreft: vreemd dat eenheden wel dezelfde software gebruiken maar niet kunnen samenwerken. Je ziet in een relatief eenvoudige case zoals deze al diverse districten voorbij komen: Groningen, Drachten, Hilversum, Utrecht, Breda en Brussel.

Inmiddels heb ik via Marktplaats een iPhone 11 gekocht om meer te weten te komen over de mogelijkheden van een gestolen iPhone. Die blijken bij de politie en Apple zelf onbekend en verdienen een eigen artikel.

Lessons learned

Slachtoffer van diefstal?

• Start een notitie en noteer datum en tijd bij iedere actie die je onderneemt of bericht dat je ontvangt. Dit logboek kun je gebruiken bij je aangifte en om voor jezelf na te gaan of je iets al gedaan hebt of niet.
• iPhone gestolen?
  • Maak een nieuw Gmail-account aan voor eventuele communicatie met de dief zodat deze zo min mogelijk informatie van jou heeft en je alleen indirect kan bereiken.
  • Open de gestolen iPhone op AppleID:
    • Verwijder betaalpassen van het apparaat onder het kopje Wallet en Apple Pay.
    • Noteer het model, serienummer en IMEI-nummer.
    • Klik door naar “Zoek mijn iPhone” op iCloud.com en doorloop “Geef op als verloren”. Geef geen telefoonnummer op en verwijs in het bericht naar het eerder aangemaakte Gmail-adres.
  • Blokkeer je simkaart bij de telecomprovider om te voorkomen dat de dief op jouw kosten sms verstuurt, belt of data gebruikt.
  • Stel mensen op de hoogte met wie de dieven contact op zouden kunnen nemen voor phishing en wees er zelf ook bedachtzaam op. Apple kent een optie “Medische ID” waarin je gegevens beschikbaar kunt stellen (waaronder contactpersonen) die toegankelijk zijn als je iPhone vergrendeld is. Verwacht berichten dat je iPhone is gevonden met het verzoek in te loggen. Met jouw inloggegevens kunnen de dieven jouw iPhone in gebruik nemen – en nog meer uithalen met je account.
  • Vraag de politie alleen langs te komen als zij de dief op heterdaad met de iPhone kunnen betrappen. Het zoekgebied van “Zoek mijn” is zo’n 7.850 vierkante meter – exclusief eventuele verdiepingen.
  • Doe aangifte bij de politie en zorg dat je IMEI-nummer in de aangifte is opgenomen zodat duidelijk is dat het jouw iPhone is en je contact kunt opnemen met je verzekeraar.
  • Neem contact op met de (inboedel)verzekeraar om te zien of diefstal is gedekt en stuur de aangifte en aankoopnota mee. Houd rekening met een eigen risico en alleen dekking van de iPhone.
  • Koop een nieuwe iPhone en probeer niet meer aan de oude te denken. Kijk je toch op “Zoek mijn” of in het Gmail-account, maak dan notities met datum/tijd en breid de aangifte uit als dat relevant is..
• OV-chipkaart gestolen? Blokkeer je OV-chipkaart zodat je hooguit betaalt voor de reiskosten die de dief vandaag nog maakt.
• Rijbewijs gestolen? Blokkeer je rijbewijs bij RDW (leen eventueel een smartphone van iemand anders om op DigiD in te loggen via het menu Instellingen > App opnieuw activeren). Als je jonger bent dan 18 jaar kun je direct een nieuwe begeleiderspas aanvragen. Je kunt al een afspraak inplannen bij je gemeente als je de begeleiderspas nog niet binnen hebt. Neem pasfoto’s mee die maximaal zes maanden oud zijn.
• Bankpas gestolen? Blokkeer je bankpas bij de bank. Je kunt dit ongedaan maken.
• Neem contact op met Slachtofferhulp voor emotionele hulp of procesbegeleiding.

Er is nauwelijks internationale samenwerking van politie (op dit vlak), zoals een database met gestolen IMEI-nummers om snel de rechtmatige eigenaar terug te vinden. De nationale database loopt dagen achter. Nationale samenwerking binnen de Nederlandse Politie blijkt al lastig.

Veel medewerkers van de Politie en Apple zijn onvoldoende bekend met de (on)mogelijkheden.

• Vanaf iPhone 11 is een uitgeschakelde iPhone te volgen.
• Locatiebepaling via “Zoek mijn” en GPS is met een radius van 50 meter in veel gevallen te onnauwkeurig om een iPhone terug te vinden. De politie zet vast geen GSM-masten in voor locatiebepaling van een gestolen iPhone, maar deze is nog minder nauwkeurig.
• Voor het afspelen van geluid of daadwerkelijk registreren als “verloren” moet de iPhone contact maken met internet (via WiFi of de telecomprovider)