Figaro Pasquale Capone

Een maatschappij zonder ambachten is een maatschappij zonder ziel

Pasquale Capone waarschuwde voor het fabrieksmatige van de industrialisering en vocht voor maatschappelijke erkenning van het ambacht: “een maatschappij zonder ambachten is een maatschappij zonder ziel.” Voor een bezoekje aan Pasquale trok je met liefde een dagdeel uit – een belevenis.

Haren zijn de antennes van de ziel

Met “Haren zijn de antennes van de ziel” vertelde hij dat klanten meer willen dan alleen knippen en scheren. De klant wil aandacht en heeft daar best een goed tarief voor over. Ook voor arbeidsvreugde van de vakman zelf is dat een gezonde manier van werken.

Beau van Erven Dorens kan het onderstaande videoportret van Pasquale wel waarderen: “Een filosoof als kapper – De haren zijn de antennes van de ziel.” Pasquale snoeit ook met de vlam van een fakkel.

€5,99 tot €99,99 per uur

Pasquale werkte niet op basis van uren, materialen en geld maar op basis van vertrouwen. Sommige klanten lieten een blanco Eurocheque voorzien van handtekening in zijn geldla achter. Pasquale sprak dan ook niet van klanten maar van gasten, vrienden, pasqualisten. Tegenwoordig zouden we dit waardebepaling achteraf noemen.

Op afspraak verzorgde Pasquale maximaal zes pasqualisten per dag. In 1999 rekende hij voor waarom zijn uurtarief 160 gulden per uur is (zo’n 75 euro per uur).

De Volkskrant tekende op 25 augustus 2004 op:

Een behandeling bij Capone kost tussen de € 5,99 en € 99,99, zonder aanduiding wat de klant daarvoor kan verwachten. Om kort te gaan: de kraker wordt voor vijf euro geknipt en de rijke zakenman of acteur moet diep in de buidel tasten.

Jan Toes (67) uit Schagen, al zeven jaar klant bij Capone, geeft de barbier na zijn korte knipbeurt honderd euro en wacht geduldig af wat hij terugkrijgt. Het wordt een briefje van twintig. ‘Ja, ik zou ergens anders goedkoper uit zijn’, geeft hij toe. ‘Maar ik heb het ervoor over want ik voel me altijd weer goed als ik hier geweest ben.’

Zijn klanten, over het algemeen welgestelde mannen, nemen de prijzen voor lief. Natuurlijk, Capone knipt een perfecte nekpartij, de borstelige wenkbrauwen neemt hij ook altijd even mee, om over zijn meesterlijke scheerbeurten maar te zwijgen. Een echte ambachtsman is het. Daar zijn zijn klanten het over eens.

De mannen lijken vooral voor de beleving te komen. Het idee van ‘mannen onder elkaar’. Het vleugje bergamot dat hij na het knippen of scheren over de mannen sprenkelt, de korte, grappig bedoelde rugmassage.

Gastvrij onthaal in huiselijke salon

Pasquale vertelde zijn verhaal vurig, ook aan nieuwsgierige voorbijgangers die hij enthousiast naar binnen trok en gastvrij onthaalde in zijn huiselijke salon. Ook zij kregen een hapje en een drankje en werden betrokken bij het door hem geörchestreerde gesprek.

Pasqualisten vieren feestje met Figaro Pasquale

Levensgenieter, haarverzorger en dirigent: Pasquale is een belevenis. (Foto: Leen Visser)

Geschiedenis en opvolging

Pasquale werd geboren in Solianello in het Zuid-Italiaanse Calabrië. Op zijn veertiende verkaste hij naar Rome om van meester Armido het vak te leren; vooral zedelijkheid en bekwaamheid, de twee eigenschappen die een vakkundig barbier moet bezitten. Voor hij zich in Nederland vestigde heeft hij nog een tijdje in Duitsland (München) gewerkt. In 1961 werd hij verliefd op een Hollandse, trok naar Amsterdam en opende vier jaar later zijn zaak.

Figaro Pasquale Capone

Pasquale zocht jaren naar een opvolger voor zijn salon: Pasquale: “Ik heb geld gereserveerd om deze zaak te laten voortbestaan. De nieuwe barbier hoeft twee jaar lang geen huur te betalen, geen verzekering of telefoonkosten. Ik zorg voor alles. Dat is mijn erfenis aan de stad.” Helaas bleek die tot nu toe niet te vinden. Want zo’n opvolger moet niet alleen een topvakman zijn, maar ook een klassieke gastheer, die kan mee discussiëren over muziek, religie, toneel, schilderkunst, sociale zaken en politiek.

In 2006 werd hij behandeld voor long- en lymfekanker. ‘s Ochtends op woensdag 30 januari 2013 overleed Pasquale op 77-jarige leeftijd. Pasquale zal ik kleine kring worden gecremeerd. Op zijn geboortedag, 25 februari, houden we rekening met zijn laatste wensen die Pasquale liet optekenen in Het Parool:

“Ze hebben me verteld dat ik nog vijf jaar te leven heb en daar vecht ik voor. Maar verder ben ik klaar. Ik heb alles beleefd, alles. Als ik er morgen door neerval, hoef ik nergens spijt van te hebben.”

Hij staat erop me uit te laten en helpt, zo broos als hij is, de fotografe galant in haar jas. In de hal nemen we afscheid. Hij wijst op de flessen wijn die onder de trap hoog opgestapeld staan. “Voor mijn begrafenis: de beste champagne en heerlijke Barolo uit 1958. Ik heb al een plekje uitgekozen, hier in Abcoude, vlak bij de Gein. Heel romantisch. Mijn vrienden zullen me begeleiden door het dorp, op muziek van Nina Rota. La vita è bella. De mens is vergankelijk. Als we dat begrijpen, is er niets aan de hand. Niet janken. Geen gezeur.”

Figaro Pasquale Capone

Figaro Pasquale Capone was een legende in de Amsterdamse binnenstad. Vanuit zijn pand in de Begijnensteeg, knipte en schoor hij tientallen jaren met hart en ziel. De inspanningen van Pasquale voor de binnenstad van Amsterdam werden gewaardeerd met deze persoonlijke brief van Loco-Burgemeester en wethouder Lodewijk Asscher op 31 oktober 2008.

Pasquale verkondigde zijn mening in kranten, tijdschriften en op TV. Zo’n 15 jaar lang zette ik voor Pasquale dit materiaal online op zijn website. In de praktijk kwam dit neer op af en toe wat A4’tjes tekst overtypen en materiaal zoals foto’s en video’s digitaliseren. Dit artikel vat zijn verhaal op hoofdlijnen samen.

Figaro Pasquale

de echte herenhaarverzorger van haar en ziel

Pasquale was niet de enige barbier in ons land. Lees bijvoorbeeld het relaas van Wiel Hegger die na een ervaring met een snelle herenkapper weer uitziet naar een goed gesprek en extra service bij Lambère en daar drie uur voor uittrekt. Misschien zit er bij jou wel een barbier in de buurt?

Geef een reactie

Je reactie verschijnt pas na goedkeuring. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.